Bardzo dawno temu była w Grupie Lokalnej także inna masywna galaktyka

Badacze z Uniwersytetu Stanu Michigan w USA, dowiedli, że Galaktyka Andromedy – najbliższa nam duża, galaktyczna sąsiadka - dwa miliardy lat temu, rozerwała i pożarła inną masywną galaktykę.

Wprawdzie była ona w dużej mierze rozszarpana, owa masywna galaktyka pozostawiła po sobie mnóstwo śladów: niemal niewidoczne halo gwiazd większe od samej Galaktyki Andromedy, subtelny strumień gwiazd i osobną enigmatyczną galaktykę M32. Odkrycie i zbadanie tej rozszarpanej galaktyki, pomoże astronomom zrozumieć ewolucję oraz mechanizmy przetrwania dużych kolizji, takich dyskowych galaktyk jak Droga Mleczna.

Zaburzona galaktyka, nazwana w atlasie kosmosu M32p, była kiedyś trzecią pod względem wielkości galaktyką w Lokalnej Grupie. Plasuje się ona tuż za Drogą Mleczną i Galaktyką Andromedy. Uczeni: Richard D’Souza i Eric Bell z Uniwersytetu Stanu Michigan, wykorzystując modele komputerowe zebrali te dowody i odkryli tę dawną siostrę Drogi Mlecznej. Wyniki swoich badań opublikowali w periodyku "Nature Astronomy".

Wykorzystując nowe symulacje komputerowe, uczeni byli w stanie wywnioskować, że choć Galaktyka w Andromedzie skonsumowała wiele mniejszych towarzyszek, większość gwiazd w zewnętrznym słabym halo Andromedy, pochodzi z rozerwania jednej dużej galaktyki.

"To była swego rodzaju nasza eureka! Uświadomiliśmy sobie, że możemy wykorzystać te informacje o zewnętrznym gwiezdnym halo Andromedy, do wyprowadzenia właściwości największej z tych rozerwanych galaktyk" -  mówi Richard D’Souza, główny autor badawczego opracowania.

"Astronomowie już od tak dawna badają Lokalną Grupę – Drogę Mleczną, Andromedę i jej towarzyszki, iż trudno było uświadomić sobie to, że Droga Mleczna miała wcześniej dużą siostrę, o której do dziś nie wiedzieliśmy" - mówi prof. astronomii Eric Bell na Uniwersytecie Michigan.

Owa galaktyka nazwana M32p, rozerwana przez Galaktykę Andromedy, była co najmniej dwudziestokrotnie większa od jakiejkolwiek galaktyki, która połączyła się z Drogą Mleczną. M32p była masywna pod względem rozmiarów i masy - większe od niej były tylko - Droga Mleczna i M31.

Według prof. Erica Bella, "M32 jest dziwaczna". "Choć wygląda na kompaktowy przykład starej galaktyki eliptycznej, w rzeczywistości ma w sobie mnóstwo młodych gwiazd. To jedna z najbardziej kompaktowych galaktyk we Wszechświecie".

Nowe badania mogą wpłynąć na tradycyjne rozumienie procesów ewolucji galaktyk. Naukowcy z Uniwersytetu Michigan uświadomili sobie, że dysk Andromedy przetrwał zderzenie z masywną galaktyką, co jest sprzeczne z powszechną wiedzą, że takie duże zderzenia niszczą dyski i prowadzą do powstania galaktyk eliptycznych.

Moment zderzenia może także tłumaczyć zagęszczenie dysku Andromedy jak i wzrost aktywności gwiazdotwórczej, które miały miejsce dwa miliardy lat temu, a o których donieśli niezależnie badacze z Francji na początku bieżącego roku.

Zdaniem prof. Erica Bella - "Galaktyka Andromedy, podczas wzrostu aktywności gwiazdotwórczej, mogła wyglądać zupełnie inaczej 2 miliardy lat temu. Gdy byłem na studiach mówiono nam, że zrozumienie procesu powstawania Galaktyki Andromedy i M32, znacząco wpłynie na naszą wiedzę o procesach powstawania galaktyk, w ogóle" – prof. mówi Bell.

Uwaga! Grupa Lokalna Galaktyk (lub Układ Lokalny; ang. Local Group) – to grupa kilkudziesięciu galaktyk (najmniej 54), do której również należy Droga Mleczna. Grupa Lokalna rozciąga się na obszarze około 10 milionów lat świetlnych. Galaktyki Grupy Lokalnej tworzą system połączony siłą grawitacji i poruszają się przez kosmos, jako jedna całość, w odróżnieniu od innych galaktyk, które oddalają się od nas (Wikipedia).

Źródło: pulskosmosu.pl I University of Michigan.

Oprac. Stanisław Cybruch